นครฮิโระชิมะ (หรือ ฮิโรชิม่า) (ญี่ปุ่น: ??? ฮิโระชิมะ-ชิ ?) คือเมืองเอกของจังหวัดฮิโระชิมะ เป็นเมืองใหญ่ที่สุดในภูมิภาคชูโงะกุทางตะวันตกของเกาะฮนชู เป็นเมืองแรกของโลกที่ถูกโจมตีด้วยอาวุธนิวเคลียร์ โดยเครื่องบิน บี-29 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ทำให้นครฮิโระชิมะเป็นที่ตั้งของอนุสรณ์สันติภาพฮิโระชิมะ และอนุสาวรีย์ของเด็กหญิงซะดะโกะผู้ทำให้เกิดประเพณีการพับนกกระเรียนกระดาษพันตัว เพื่อภาวนาให้หายป่วยจากโรคภัยไข้เจ็บ นามของเมืองว่า "ฮิโระชิมะ" (??) นั้น มีความหมายว่า "เกาะที่กว้างใหญ่ไพศาล"
ค.ศ. 1589 ก่อนการจัดตั้งรัฐบาลเอะโดะเพียงไม่นาน ฮิโระชิมะจัดตั้งขึ้นบนชายฝั่งสามเหลี่ยมปากแม่น้ำของ ทะเลเซะโตะใน ด้วยบัญชาของขุนพล โมริ เทะรุโมะโตะ เขาสร้างนครฮิโระชิมะ เพื่อเป็นเมืองหลวงของดินแดนในอิทธิพลของเขา ภายหลังจากที่เขาย้ายออกมาจากปราสาทโคริยะมะในเขตอะกิ ในการขึ้นเมืองใหม่นี้ ปราสาทฮิโระชิมะถูกบัญชาให้สร้างขึ้นจนแล้วเสร็จในปี ค.ศ. 1592 และในอีก 8 ปีต่อมาในยุทธการเซะกิงะฮะระ ขุนพลเทะรุโมะโตะได้พ่ายแพ้ต่อกองทัพของโทะกุงะวะ อิเอะยะซุ ทำให้เขา ต้องสูญเสียหัวเมืองต่าง ๆ จำนวนมากตลอดจนนครฮิโระชิมะ
ภายหลัง ระบอบเจ้าขุนมูลนายที่เรียกว่า ฮัง (?) ได้ถูกล้มเลิกลงในยุคเมจิในปี ค.ศ. 1871 นครฮิโระชิมะ ได้กลายเป็นเมืองเอกของจังหวัดฮิโระชิมะ ตลอดจนกลายเป็นเมืองศูนย์กลางที่สำคัญในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจญี่ปุ่นเปลี่ยนจากวิถีชนบทเป็นวิถีอุตสาหกรรมในตัวเมือง ระหว่างทศวรรษที่ 1870 หนึ่งในเจ็ดของโรงเรียนรัฐบาลภาคภาษาอังกฤษได้ถูกจัดตั้งขึ้นในนครฮิโระชิมะ ในทศวรรษที่ 1880 มีการก่อสร้างท่าเรืออุจินะขึ้นจากความพยายามของผู้ว่าราชการ ซะกะอะกิ เซ็นดะ ซึ่งได้ทำให้ฮิโระชิมะกลายเป็นเมืองท่าที่สำคัญ
ทางรถไฟได้ขยายมาถึงฮิโระชิมะ ในปี ค.ศ. 1894 นอกจากนี้ทางรถไฟจากสถานีฮิโระชิมะไปยังท่าเรืออุจินะ ก็ถูกสร้างขึ้นเพื่อการทหารในช่วงสงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง ในช่วงสงคราม รัฐบาลญี่ปุ่น ต้องย้ายที่ทำการเป็นการชั่วคราวมายังฮิโระชิมะ และจักรพรรดิเมจิ ก็ทรงย้ายมาประทับที่ปราสาทฮิโระชิมะ ตั้งแต่กันยายน ค.ศ. 1894 ถึง เมษายน ค.ศ. 1895 ความสำคัญของนครฮิโระชิมะที่มีต่อรัฐบาลญี่ปุ่นนั้น เราสามารถเห็นได้จากข้อเท็จจริงที่ว่า การเจรจาสงบศึกระหว่างผู้แทนของจีนและญี่ปุ่นครั้งแรก ก็ถูกจัดขึ้นที่ฮิโระชิมะ ในต้นเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1895
โรงงานอุตสาหกรรมยุคใหม่ อาทิโรงงานฝ้ายถูกจัดตั้งขึ้นในฮิโระชิมะในปลายศตวรรษที่ 19 และยังมีการกำเนิดขึ้นของอุตสาหกรรมมากมายอีกในฮิโระชิมะ ในระหว่างสงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น ในปี ค.ศ. 1904 ซึ่งญี่ปุ่นจำเป็นต้องพัฒนาและเพิ่มการผลิตยุทธภัณฑ์ นอกจากนี้ ศูนย์แสดงสินค้าการพาณิชย์ประจำจังหวัดฮิโระชิมะ ก็ถูกก้อสร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1915 เพื่อเป็นศูนย์กลางการค้าขายตลอดจนการจัดแสดงสินค้าใหม่ ๆ ซึ่งปัจจุบันได้ถูกเปลี่ยนชื่อเป็น ศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมประจำจังหวัดฮิโระชิมะ (Hiroshima Prefectural Industrial Promotion Hall)
ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง กองพลทหารราบที่ 2 และ กองทัพภาคชูโงะกุ ได้ตั้งฐานทัพในฮิโระชิมะ ในขณะที่กองทัพเรือก็ตั้งฐานทัพที่ท่าเรืออุจินะเช่นเดียวกัน ในตัวเมืองยังมีแหล่งยุทธปัจจัยมากมาย ถือได้ว่า เป็นศูนย์กลางทางการลำเลียงที่สำคัญ
การทิ้งระเบิดโตเกียวและเมืองอื่น ๆ ของญี่ปุ่นระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง ได้ทำลายล้างพื้นที่ไปอย่างกว้างขวางและมีผู้เสียชีวิตหลายหมื่นคน เช่นที่ เมืองโทะยะมะ บ้านเรือนกว่า 128,000 หลังคาเรือนได้ถูกทำลายจนสิ้น และการทิ้งระเบิดที่โตเกียวได้คร่าชีวิตผู้คนไปมากกว่าหนึ่งแสนคน อย่างไรก็ตาม ไม่ได้มีการทิ้งระเบิดเพลิงในฮิโระชิมะ ถึงกระนั้น ฮิโระชิมะก็มีการป้องกันภัยจากระเบิดเพลิงเป็นอย่างดี มีการระดมนักเรียนอายุระหว่าง 11–14 ปีมาช่วยรื้อถอนบ้านและสร้างแนวกันไฟขึ้น
ในเช้าวันที่ 6 สิงหาคม ค.ศ. 1945 ระเบิดนิวเคลียร์ ลิตเติลบอย ได้ถูกทิ้งสู่ฮิโระชิมะ โดยเครื่องบินทิ้งระเบิด บี-29 ซึ่งขับโดย พันเอก พอล ทิบเบ็ตส์ การระเบิดได้คร่าชีวิตชาวเมืองไปในทันทีกว่า 80,000 คน และสถิติในสิ้นปีเดียวกันได้บันทึกไว้ว่า มีผู้ได้รับบาดเจ็บและผู้ได้รับผลข้างเคียงจากกัมมันตรังสีกว่า 90,000–140,000 คน จากประชากรของเมืองก่อนการระเบิด อยู่ที่ราว 340,000 คน อาคารบ้านเรือนราว 69% ของเมือง ถูกทำลายลงอย่างราบคาบ ในขณะที่ 7% ได้รับความเสียหายอย่างหนัก
ฮิโระชิมะตั้งอยู่ระหว่างสามเปลี่ยมปากแม่น้ำโอตะ โดยมีอ่าวฮิโระชิมะ หันหน้าออกสู่ทะเลเซะโตะในทางด้านทิศใต้
